Fiziksel aktivite, günlük yaşam içerisinde kas ve eklemlerimizi kullanarak enerji
tüketimi ile gerçekleşen herhangi bir bedensel hareket olarak tanımlanmaktadır. Bireylerin
fiziksel ve ruhsal sağlığının geliştirilmesinde katkı oluşturmanın yanı sıra toplum refahını,
çevrenin korunmasını teşvik ederek gelecek nesillere yönelik bir yatırım oluşturmaktadır.
Hareketsiz yaşam, modern toplumlar için en önemli problemlerin başında yer almaktadır.
Kronik hastalıkların ortak risk faktörlerinden birisi olan fiziksel inaktivite (fiziksel
hareketsizlik), dünya genelindeki ölüme neden olan risk faktörleri sıralamasında obezitenin de
önünde dördüncü sırada yer almaktadır. Meme ve kolon kanserlerinin yaklaşık %21-25’inin,
diyabetin %27’sinin ve iskemik kalp hastalığının %30’unun ana nedeninin fiziksel hareketsizlik
olduğu tahmin edilmektedir. Fiziksel hareketsizlik yalnızca yetişkinler için değil, çocuklar ve
gençler için de ciddi bir sağlık riski taşımaktadır.
Bakanlığımızca gerçekleştirilen Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması 2017 ön
sonuçlarına göre; Dünya Sağlık Örgütü’nün sağlık için fiziksel aktivite önerilerini
karşılamayanların sıklığı 19 yaş ve üzeri bireylerde %37,6’dır.
Dünya Sağlık Örgütü ile birlikte yürütülen Türkiye Çocukluk Çağı (ilkokul 2. Sınıf
öğrencileri) Şişmanlık Araştırması COSI-TUR 2016 sonuçlarına bakıldığında ailelerin
ifadelerine göre çocukların %9,5’i hafta içi hiç oyun oynamamakta, %19,9’u günde bir saatten
az ve %29,7’si günden bir saat oyun oynamaktadırlar. Çocukların %42,5’i günde bir saat,
%23,5’i 2 saat ve %12,7’si 3 saat ve üzerinde televizyon seyretmekte/bilgisayarda zaman
geçirmektedirler.
Günlük yaşamı mümkün olduğunca aktif geçirmek sağlıklı bir yaşamın ilk adımıdır. Daha
fazla yarar elde edebilmek ve sağlığı koruyup geliştirebilmek için düzenli fiziksel aktivite
yapılmalı ve yaşamın bir parçası hâline getirilmelidir.
Sağlığın korunması ve geliştirilmesi için haftada 150 dakikalık (haftanın 5 günü 30
dakikalık) orta şiddette bir egzersiz yetişkinler açısından yeterlidir. 1-4 yaş arası çocuklar, gün
içinde farklı şiddetlerde toplam 180 dakikalık fiziksel aktivite yapmalıdırlar. 5-18 yaş
arasındaki çocuk ve ergenler için ise, günde 60 dakika, orta şiddetliden yüksek şiddetli
aktivitelere doğru şiddeti değişen aktiviteler önerilmektedir.
Orta şiddetli aktiviteler sırasında kişi konuşabilir fakat şarkı söyleyemez. Hızlı yürümek,
düşük tempolu koşular, dans etmek, ip atlamak, yüzmek, masa tenisi oynamak, yavaş tempoda
bisiklet sürmek vb. orta şiddetli aktivite örnekleridir.
Yüksek şiddetli aktiviteler sırasında kişi, aktivite sırasında nefesi kesilmeden birkaç
kelimeden fazlasını konuşamaz. Tempolu koşu, basketbol, futbol, voleybol, hentbol ve tenis
oynamak, step-aerobik derslerine katılmak, tempolu dans etmek vb. yüksek şiddetli aktivite
örnekleridir.
Fiziksel aktivitenin arttırılması sadece bireysel değil toplum tabanlı, çok sektörlü,
multidisipliner ve kültürel yaklaşım gerektirmektedir. Bu nedenle toplumun obezite ile
mücadele konusunda bilgi düzeyini artırmak, yeterli ve dengeli beslenme ve düzenli fiziksel
aktivite alışkanlığı kazanmasını teşvik etmek ve böylece ülkemizde obezite ve obezite ile ilişkili
hastalıkların (kalp-damar hastalıkları, diyabet, bazı kanser türleri, hipertansiyon, kas-iskelet
sistemi hastalıkları vb.) görülme sıklığını azaltmak amacıyla Bakanlığımız tarafından Türkiye
Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Programı hazırlanmış ve uygulanmaktadır. Programda
toplumda fiziksel aktivitenin önemi ve sağlık üzerine etkileri hakkında farkındalık oluşturmak
amacıyla fiziksel aktivite ile ilgili özel günlerin kutlanması da yer almaktadır.
10 Mayıs Dünya Sağlık Örgütü tarafından bulaşıcı olmayan hastalıkların önlenmesinde
fiziksel aktivitenin yararları konusunda toplum bilincini oluşturmak, iyi uygulamalara dikkat
çekmek ve fiziksel aktivitenin yararlarını savunmak, yaşamın her alanında ve her yerde (okul,
ev, işyeri) toplum genelinde fiziksel aktiviteye katılımı arttırmak, sağlıklı davranışları ve yaşam
tarzlarını teşvik etmek için “Sağlık için Hareket Et Günü” olarak belirlenmiştir. Bu kapsamda
10 Mayıs her yıl 81 ilimizde düzenlenen çeşitli etkinliklerle kutlanmaktadır.